ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္ နိဒါန္း

(ဤနိဒါန္းမွာ စာေရးသူ ေရးသားျပဳစု၍ ရန္ကုန္နွင့္ အျခားျမိဳ ့ၾကီးမ်ားတြင္ ယေန ့စတင္ျဖန္ ့ခ်ီ ေရာင္းခ်လွ်က္ရွိေသာ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္စာအုပ္မွ ျဖစ္ပါသည္။)

                   

နိဒါန္း

ယခုအခ်ိန္သည္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးရာမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ျမန္မာနိုင္ငံ နိုင္ငံေရး အင္အားစုမ်ား အတြင္း စိတ္အ၀င္စားဆံုး ကာလဟု ေျပာနိုင္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ ဆင္ဘို ့လုိသည္ ဟူေသာအခ်က္ကို ၄င္းတို ့အားလံုးကပင္ လက္ခံလာၾကရသည္။ ယင္း ဥပေဒ အတိုင္း ဆက္သြားလွ်င္ တိုင္းျပည္ ေခ်ာက္ထဲက်ေနေသာ အေျခ အေနမွ ရုန္းထြက္နိုင္မည္ မဟုတ္၊ အေျခခံ လူထု မ်ား ဆင္းရဲတြင္းနက္သည္ထက္နက္ေနသည့္ ဘ၀မွ ကယ္တင္နိုင္မည္ မဟုတ္၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း ေရး တည္ေဆာက္နိုင္မည္ မဟုတ္ ဟူသည္ကို သံုးနွစ္နီးပါးမွ် လက္ေတြ ့က်င့္သံုးလာခဲ့ျပီးေနာက္ ပိုမို၍ သိလာ ၾကေသာေၾကာင့္ပင္။

သို ့ရာတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္မည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကေသာ္လည္းဖြဲ ့စည္းပံု၏ အေျခ ခံေက်ာရိုးဆိုင္ရာျပဌာန္းခ်က္မ်ား[1] အားမည္သို ့မည္ပံုျပင္သြားမည္၊ ပုဒ္မ ၄၃၆ ပါ ျပဌာန္းခ်က္အရပင္ အခ်ိဳ ့ မွ်ကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ျပင္သြားနိုင္သည္ ဟူသည္ကို မည္သည့္ အင္ အားစုကမွ် တိတိက်က် မေျပာနိုင္။

ျပင္ကို ျပင္မွ ျဖစ္မည္ကို တဘက္မွ ေန၍ မလႊဲမေရွာင္သာ လက္ခံၾကရသည္။ အျခားတဘက္ တြင္မူ ျပင္ဆင္ရန္ျပဌာန္းထားေသာ ပုဒ္မ ၄၃၆ အရ ခ်ဳပ္မိျပီးေနေသာေၾကာင့္ (အေရးမပါသည့္ ျပဌာန္းခ်က္ မ်ားမွ လြဲ၍) အေျခခံေက်ာရိုးဆိုင္ရာျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ျပင္၍မရနိုင္ဟူသည္ကို ျငင္း၍မရၾက။ သို ့ရာတြင္ ၀န္လည္း ၀န္မခံၾက။ တံလွ်ပ္မွန္းသိပါလွ်က္ ေရ ဟူ၍သာ လက္ညွိဳးထုိးရင္း လူထုကို ဦးေဆာင္ဘို ့ၾကိဳးစား ေနၾကေသာ အင္အားစုမ်ားမွာ မနည္းလွ။ စင္စစ္အားျဖင့္မူ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္း[2] နွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရပါျပီ။

ျခေသၤ့ၾကီးပမာ ရဲရင့္လွေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဆလိုင္းတင္ေမာင္ဦး အား ၾကိဳးေပး ကြပ္မ်က္ခဲ့သည့္ ဖိနွိပ္ဆိုး၀ါးေသာ တရားစီရင္ေရးနစ္ေဟာင္းၾကီးမွာ ယခုတိုင္အေကာင္အထည္နွင့္ တည္ လွ်က္ရွိေနသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုက ယင္းကို ဆက္လက္သက္ဆိုးရွည္ေစသည့္အျပင္ သီးျခားလြတ္လပ္ သည့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ား ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္ေစျခင္းျဖင့္ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ ကမ္းကုန္ ေအာင္ပင္ ဆိုး၀ါးသည့္ အေျခအေနေရာက္ေနသည္။ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္မည္၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေရး ၾကီး သည္ ဟု ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကသူမ်ားမွာ အျခားက႑မ်ားကိုထားပါဦး၊ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ ့ စည္းပံုမွာ ကဲ့ သို ့ လြတ္လပ္သည့္ တရားစီရင္ေရး ေပၚလာေအာင္ မည္သို ့ျပင္သြားမည္ကို ပင္ မေျပာနိုင္ၾက။ သို ့ျဖစ္၍ မည္သို ့လွ်င္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တည္ေဆာက္မည္နည္း။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး မရွိပါက မည္သို ့လွ်င္ ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရွာေဖြနိုင္မည္နည္း။ စီးပြားေရး တိုးတက္ေအာင္လုပ္နိုင္မည္နည္း။

၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု၏အေျခခံေက်ာရိုးမ်ားအား ျပင္၍မရနိုင္ေၾကာင္း သိရွိေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ ့အစည္း မ်ားက ၄င္းတို ့အသင့္ျပင္ဆင္ထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) တရပ္အားတင္ျပရန္ ၾကိဳးပမ္းလာေသာအခါ ျခိမ္းေျခာက္မႈ နွင့္ ၾကံဳလာရျပန္သည္။ ယင္းမွာ “ဖြဲ ့စည္းပံုကို အသစ္ေရးရန္ ၾကိဳးစားလွ်င္ အာဏာသိမ္းလိမ့္မည္” ဟူပင္။ ယင္းမွာ အေျခခံဥပေဒ အသစ္ ေရးဆြဲေရးကို ေယာင္လို ့မွ မစဥ္းစားနွင့္၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု ေအာက္မွာပင္ ဒူးေထာက္ ၀ပ္တြားရင္း စစ္ကြ်န္ အတြင္း ရာသက္ပန္သက္ဆင္းေနၾက၊ ဟူေသာ သတင္းစကားကို “အာဏာသိမ္း”  ဓါး ျပ၍ ျခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

စင္စစ္အားျဖင့္မူ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကိုဖ်က္သိမ္းျပီး အာဏာထပ္သိမ္းရမွာကို အေၾကာက္ၾကီး ေၾကာက္သူမ်ားမွာ စစ္အာဏာရွင္ ေဟာင္း၊ သစ္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုနွင့္အညီ နိုင္ငံ အာဏာကို သိမ္းထားျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ “ငရဲတြင္း သို ့ တြန္းခ်ခံခဲ့ရျပီးေနာက္ မီးပံုကို ေၾကာက္ရန္ မလိုပါ။” သို ့ရာတြင္၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံုအရ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက အာဏာသိမ္းထားျပီး ျဖစ္သည္ကို အေျခခံ လူထုအမ်ားစုၾကီး သေဘာ မေပါက္ၾက။ ဤတြင္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ သိျမင္မႈ သည္ အေရးၾကီး လာသည္။

ယင္းသို ့ျဖစ္၇ျခင္းမွာ လူထုညံ ့၍မဟုတ္ပါ။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္စစ္အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈ မ်ားအား လူထုအတြင္းက်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့လုပ္ခြင့္ မျပဳေတာ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ (အထူးျပဳ ေလ့လာ သူအခ်ိဳ ့မွလြဲ၍) ဥပေဒသမားအမ်ားစုၾကီး ကိုယ္တိုင္ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို သာမန္မွ်သာ သိသည့္ အေနအ ထားျဖစ္ခဲ့ သည္။

စာေရးသူသည္ ၁၉၇၆ ခုနွစ္မွ စ၍ ဥပေဒေလာကအတြင္းသို ့၀င္ေရာက္ ခဲ့ျပီး အထက္တန္းေရွ ့ေန၊ ဗဟိုတရားရံုးေရွ႕ေန ဘ၀မ်ားျဖင့္ ၁၉၈၈ ခုနွစ္အထိ တရားရံုးမ်ားတြင္ အမႈလုိက္ပါေဆာင္ရြက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ သို ့ရာတြင္ ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ကို ဟုတၱိပတၱိသိသူ မဟုတ္ခဲ့ေၾကာင္းရိုးသားစြာ ၀န္ခံရပါမည္။

ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျပီးသည့္ေနာက္ပိုင္း ၁၉၉၀ခုနွစ္မွစ၍ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ အေျခ ျပဳ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုမ်ား အတြင္း ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ား တြင္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့စဥ္အတြင္း နုိင္ငံတကာရွိ ဟုိတကၠသိုလ္၊ သည္တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ေလ့လာခြင့္ရခဲ့သျဖင့္လည္းေကာင္း နွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ၾကာခဲ့ျပီး ေနာက္ ဖြဲ ့စည္းပံုဆိုင္ရာ ဗဟုသုတတစံုတရာမွ် ရလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းတို ့ကို အေျခခံလွ်က္
ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေပါင္းမ်ားစြာနွင့္ စာတမ္းအခ်ိဳ ့ကို ျမန္မာအဂၤလိပ္ နွစ္ သာသာ နွင့္ေရးသား ျပဳစုျဖန္ ့ ေ၀ခဲ့သည္။

ယခု စာအုပ္မွာ ၂၀၀၇ မွ ၂၀၁၀ ခုနွစ္မ်ားအတြင္း စာေရးသူ ေရးသားျပဳစုခဲ့၍ ဒီမိုကရက္ တစ္ျမန္မာ့အသံ မွ အပတ္စဥ္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို အတည္ျပဳ က်င့္သံုးျခင္းမျပဳမီ သံုး၊ ေလး နွစ္ခန္ ့က ေရးသားခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါး မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း သံုးသပ္ ခ်က္မ်ား မွာ ယင္းကို အတည္ျပဳက်င့္သံုးျပီး သံုးနွစ္ခန္ ့ေရာက္လာသည့္ ယေန ့ကာလအထိမွန္ကန္ဆဲ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေတြ ့နိုင္ပါသည္။ သို ့ျဖစ္၍ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု အေျခခံလူထုမ်ား ေလ့လာခြင့္ရေစရန္ ယင္း တို ့ကို စုစည္းကာ စာအုပ္အျဖစ္ ပံုနွိပ္ ထုတ္ေ၀လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၁၉၄၇၊ ၁၉၇၄ နွင့္ ၂၀၀၈ ဟူ၍ ဖြဲ ့စည္းပံုုအေျခခံဥပေဒ သံုးခု ေပၚခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ အဆိုး၀ါးဆံုး ဟု ဆိုနိုုင္သည္။ ၁၉၇၄ ဖြဲ ့စည္းပံုက စစ္အာ ဏာရွင္စနစ္ အရိုးကို ဆိုရွယ္လစ္ အရြက္နွင့္ ဖံုးခဲ့သည္။ ယခု ၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံုက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အရိုးကို ဒီမိုကေရစီ အရြက္ နွင့္ ဖံုးထားသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ကိုင္လွ်က္ ဖက္ဒရယ္ အရြက္နွင့္ ပါ ဆက္ဖံုးရန္ ၾကိဳးစားေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုသည္ ကမာၻေပၚတြင္ လက္ရွိတည္ဆဲ ဖြဲ ့ စည္းပံုမ်ားအနက္ အဆိုးဆံုးဟုပင္ ေျပာ၍ရသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တည္ရွိခဲ့၊ တည္ရွိဆဲ ျဖစ္ သည့္ မတရား ဥပေဒၾကီးမ်ားအနက္ တခုတေလကိုမွ် ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုုေအာက္တြင္ မရုပ္သိမ္းနိုင္ၾက။ ပို၍ပင္ သက္ဆိုး ရွည္ေစေၾကာင္း ေတြ ့နိုင္ပါသည္။

ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္မည္ဟူ၍ လက္သီး လက္ေမာင္းတန္းကာ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ သြားၾကေသာ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားသည္လည္း ဖြဲ ့စည္းပံု ကို ျပင္နိုင္ရန္ ေ၀း၍ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုလူထုမ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ အေျခခံလြတ္လပ္မႈနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အခြင့္ အေရးမ်ားအားအာမခံနိုင္သည့္ အျခား မည္သည့္ ဥပေဒတခုတေလကိုမွ် ျပဌာန္းနိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေပၚအေျခခံ ၍ တည္ရွိခဲ့ ေသာ ဥပေဒေဘာင္ထက္ အဆမ်ားစြာဆိုး၀ါးေသာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း တျပည္လံုးသက္ဆင္း က် ေရာက္ ေနရသည္။ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ ့စည္းပံုသည္ပင္ ျပည္တြင္းစစ္ကိုမျငိမ္းသတ္နိုင္ခဲ့။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအတိုင္း ဆက္သြားပါက ပို၍ပင္ ဆိုးသည္ထက္ ဆိုးလာပါမည္။ ျပည္တြင္းစစ္ကို ေမြးထားျပီး စစ္တပ္ကို ၾကီးထြား ေအာင္ တည္ေဆာက္လိုေသာ စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း၊ သစ္မ်ားသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု အား အေသအလဲ ခုခံကာကြယ္ၾကမည္ကို ေဗဒင္ ေမးလွ်င္ ဆန္ကုန္ပါမည္။

သို ့ရာတြင္ ဤသည္မွာ စစ္အာဏာရွင္ ေဟာင္း၊ သစ္မ်ား၏ အလို ရမက္ နွင့္ မဆိုင္ပါ။ ကမာၻတခြင္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္လာ

ၾကေသာ ေခတ္ၾကီးတြင္ လူထု၏ လြတ္လပ္မႈကို ယခင္ကလို ဆက္ လက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားရန္ မျဖစ္နိုင္ေတာ့ပါ။ ဖက္ဒရယ္ ဟာ ခြဲထြက္ေရးဟု လက္ညွိဳးထိုးျပီး စစ္တပ္ အာဏာ သိမ္းခဲ့သည္မွာ မွားေၾကာင္း ၄င္းတို ့ကိုယ္တိုင္သြယ္၀ိုက္လက္ခံလာၾကရပါျပီ။ တိုင္းရင္းသားမ်ား လိုလား သည့္ ဖက္ဒရယ္သည္ ေပးသင့္ေပးထိုက္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း ၀န္ခံလာ ၾကရပါျပီ။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုမ်ားတြင္ အေျခခံဥပေဒအသိ ပိုမိုတိုးျမင့္လာပါက ၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံု အရ တည္ေဆာက္ထား သည့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အရိုးအား ဖက္ဒရယ္ အရြက္နွင့္ ဆက္ဖံုးမထား နိုင္ေစ ေရး၊ စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တရပ္ ေပၚလာေရးတို ့ အတြက္ တြန္းအားျဖစ္ေစပါမည္။ ဤသည္ကို အုတ္တခ်ပ္ သဲတပြင္ ့ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစရန္ ယခုစာအုပ္ကို ထုတ္ေ၀ျဖန္ ့ခ်ီလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အသံလႊင့္ျပီးေဆာင္းပါးမ်ားကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ ျပဳသည့္ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ အားလည္း ေကာင္း၊ ဤစာအုပ္ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ၀ုိင္း၀န္းကူညီေသာ မိတ္ေဆြမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ ဥပေဒ အေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္မွ ေရွွ႕ေနမ်ား၊ ဥပေဒသမားမ်ား အားလည္းေကာင္း၊ ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ပါသည္။

ဦးေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)

ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ                     ေန ့စြဲ။ ဒီဇဘၤာလ (၇) ရက္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္