အင္းစိန္ တိုက္ပြဲထဲက “တံျမက္စည္း”

ျပည္တြင္းစစ္ အစလို႔ ဆိုရမယ့္ နာမည္ေက်ာ္ “အင္းစိန္တိုက္ပြဲ” ျဖစ္ပြားခဲ့သည္မွာ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္ေန႔ဆိုလွ်င္ ၆၅ ႏွစ္ျပည့္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရၿပီး တႏွစ္အၾကာမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အင္းစိန္တိုက္ပြဲဟာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔မွာ စတင္ခဲ့ရာ ေလးလနီးပါး ၾကာျမင့္ၿပီး တဲ့ေနာက္ ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ အဆံုးသတ္သြား ခဲ့ပါတယ္။
နာမည္ႀကီး အင္းစိန္တိုက္ပြဲဟာ ရက္ေပါင္း ၁၂၂ ရက္ၾကာခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ဟာ ကရင္စစ္တပ္ေတြကို ျပန္ဆုတ္သြား ေအာင္ တိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီတိုက္ပြဲမွာ ျမန္မာ့ေရ တပ္မွာ ဗိုလ္ႀကီးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ဦးေက်ာ္ သိန္းလြင္က ေရတပ္အေျမာက္ ဘိုဖာ (Bofors) ကို ေျမေပၚကို ဆြဲတင္ၿပီး တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ဘိုဖာရဲ႕ နာမည္ကေတာ့ “တံျမက္စည္း” လို႔ တိုက္ပြဲ ထဲမွာပဲ ေပးခဲ့ပါတယ္။ (ဘိုဖာ၂ လက္မွာ တလက္ ကေတာ့ “ရန္ပံုခြင္း” လို႔ အမည္ရတယ္။ ေနာက္ တလက္ကေတာ့ “တံျမက္စည္း” ပါ။)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲျဖစ္ရျခင္းနဲ႔ ကရင္ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းမ်ားက ကရင္အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးတပ္ မ်ား (KNDO) နဲ႔ ပူးေပါင္းရန္ ႀကိဳးစားျခင္းဟာ နယ္ခ်ဲ႕ပေယာဂ၊ ကရင္ေတြရဲ႕ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ လူမ်ိဳးအျဖစ္ ခြဲထြက္ရန္ႀကံစည္မႈလို႔ အမ်ားက ေျပာ ဆို သံုးသပ္ၾကေပမယ့္၊ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကရင္ေတြအေန နဲ႔ ေစ့စပ္မရေလာက္ေအာင္ အလ်င္အျမန္ ပုန္ကန္ ဖို႔ ျဖစ္လာတာဟာ ေနာက္ကြယ္က တြန္းအားေပးတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္တခ်ိဳ႕ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။

စစ္ၿပီးေခတ္ တပ္မေတာ္ (ေရ) မွာ အဲဒီအခ်ိန္ က ဗိုလ္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ဟာ ရန္ကုန္က သူ႔ရဲ႕ေနအိမ္မွာ  ထိုင္ၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၆၅ ႏွစ္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ နာမည္ေက်ာ္ အင္းစိန္တိုက္ပြဲနဲ႔ အဲဒီတိုက္ပြဲက အစိတ္အပိုင္းတခု ျဖစ္တဲ့ “ဝက္ေကာ္” တိုက္ပြဲအေၾကာင္းကို ရွင္းျပပါ တယ္။

“တကယ္ေတာ့ ကရင္က တိုင္းျပည္ပုန္ကန္ခ်င္ လို႔ မဟုတ္ဘူး၊ သူတို႔ကို သြားဆြလို႔ျဖစ္တာ၊ အလံု ကရင္ၿခံကို ဗမာေတြက သြားမီး႐ိႈ႕တယ္၊ ဒါေတြက ဦးေနဝင္း ပေယာဂ နည္းနည္းပါတယ္။ မီး႐ိႈ႕ေတာ့ သူတို႔ ခံလိုက္ရတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အင္းစိန္က လူေတြအေနနဲ႔  သူတို႔ကိုယ္သူတို႔  ကာကြယ္ရေတာ့ မယ္၊ KNDO ကို ေခၚတယ္၊ KNDO အင္းစိန္ထဲ ဝင္လာတယ္။ ဗမာက ပုလိပ္ေတြဘာေတြနဲ႔ ဝိုင္း တယ္။ ဒါေပမယ့္ အျပင္ကလူကလည္း ဘာမွမလုပ္ သလို အထဲက ကရင္ကလည္း ခ်ဲလင့္မလုပ္ရဲဘူး”လို႔ သူရဲ႕ အင္းစိန္တိုက္ပြဲ အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပ ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဗိိုလ္မွဴးႀကီးေအာင္ႀကီး (ေနာင္ ဗိုလ္ မွဴးခ်ဳပ္) အေရးေပၚဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ အာဏာရ ဆိုရွယ္ လစ္ပါတီရဲ႕ ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္ UMP စစ္ရဲ (လဲဗီး) ေတြရဲ႕ စည္းကမ္းမဲ့ ရန္စ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အေျခအေနက ပိုမိုဆိုးရြားသြားတာလို႔ သူကသံုးသပ္ ပါတယ္။

အခုဆိုရင္ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ဟာ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး ေရတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခင္ေမာင္ဘို ကိုယ္စား စစ္ဦးစီးအရာရွိတဦးအေနနဲ႔ စစ္႐ံုးရွိ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ အစည္းအေဝးမ်ားကို တက္ေရာက္ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ KNDO ႀကီးစိုးရာ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚမွာရွိတဲ့ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္း (၃) ကို ေဘးအႏၱရာယ္မရွိ အျမန္ဆံုး ရန္ကုန္ေရာက္ ေအာင္ ေရလမ္းေၾကာင္းသစ္ကိုသံုးၿပီး ပင္လယ္ဝက ေန ေခၚေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သူတဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။

“အဲဒီတုန္းက မဂၤလာဒံုက လက္နက္တိုက္ကို ေဖာက္ၿပီး ေတာခိုတယ္ ဆိုတာက ကရင္တစုပါ၊ တကယ့္ အင္အား ရွိတာက အစိုးရက ရန္ကုန္ကို ကာကြယ္ဖို႔ ျပည္နဲ႔ ေတာင္ငူမွာ ခ်ထားတဲ့ ကရင္ ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း ႏွစ္ရင္းပဲ။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီတပ္ရင္း ေတြက အင္းစိန္မွာရွိတဲ့ သူတို႔ ကရင္ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ အဝိုင္းခံရတယ္ ၾကားေတာ့ သူတို႔မကာကြယ္ရင္ သူတို႔ ေဆြမ်ိဳးေတြ ေသကုန္ေတာ့ မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အင္းစိန္ကို ဆင္းလာတာ” လို႔ ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ က ထိုစဥ္က အေျခအေနကို ရွင္းျပပါတယ္။

အဲဒီ ျပည္နဲ႔ ေတာင္ငူက ဆင္းလာတဲ့တပ္ေတြကို တားဆီး ဖို႔အတြက္  အဲဒီတုန္းက  ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သိန္းလြင္နဲ႔  အဖြဲ႕ဟာ တံျမက္စည္းနဲ႔အတူ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကရင္တပ္ နဲ႔ ပဲခူးက ဝက္ေကာ္ေဒသမွာ ေတြ႕ဆံုတိုက္ပြဲျဖစ္ခဲ့လို႔ “ဝက္ေကာ္ တိုက္ပြဲ” လို႔ အမည္တြင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်က သင္တန္း ေပးထားတဲ့ အဲဒီ ကရင္တပ္ေတြ ရန္ကုန္ကိုေရာက္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ သမိုင္းမွာ အလွည့္အေျပာင္း ရွိသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဘိုဖာ တံျမက္စည္းနဲ႔ ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သိန္းလြင္တို႔အဖြဲ႕က အဲဒီ တပ္ကူ ဆင္းလာတဲ့ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ရင္းကို တားဆီးႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။


ေန႔လယ္ဘက္က်ရင္ တာဝန္အတိုင္း ကရင္တပ္ေတြကို ၿမိဳ႕ထဲကို ဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ တားဆီးေပမယ့္လည္း ညဘက္က်ရင္ ေတာ့  အဲဒီတုန္းက  ဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္သိန္းလြင္ဟာ  သူ႔ရဲ႕ ကရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္က ႐ုပ္ရွင္႐ံုေတြမွာ အေမရိကန္ က ေနာက္ဆံုးလာတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ေတြကို သြားၾကည့္ၿပီး အခင္အမင္ မပ်က္ ေနႏိုင္ခဲ့တဲ့ သေဘာထားျပည့္ဝတဲ့ ေရတပ္မေတာ္ ဗိုလ္ႀကီး ေဟာင္းတဦးလည္း    ျဖစ္ပါတယ္။    ဒီအေၾကာင္းေတြကိုေတာ့ “ၿမိဳ႕မလြင္” ကေလာင္နဲ႔ ေရးသားတဲ့ “ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ကယ္ တင္လိုက္တဲ့ တံျမက္စည္း” ဆိုတဲ့ သူကိုယ္တိုင္ ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။

ဒီတိုက္ပြဲေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဗိုလ္ႀကီး ေက်ာ္သိန္းလြင္ကို လည္း လန္ဒန္ကိုပို႔ၿပီး စစ္သင္တန္း တက္ေစခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၅၀ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ သင္တန္း အတူတူတက္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ အရာရွိတဦးက “ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားကို စာနာသူ” လို႔ ကုန္းေခ်ာခဲ့လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ဦးေက်ာ္သိန္း လြင္ကို ရန္ကုန္ကိုျပန္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးေက်ာ္သိန္းလြင္ ရဲ႕  တိုင္းရင္းသား  ကရင္ေတြအေပၚ  ျမင္တဲ့အျမင္ေတြကေတာ့ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ၿပီး ႏိုင္ငံႀကီးသားပီသတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

“အဲဒီတုန္းက ကရင္က ရန္ကုန္ကို သိမ္းမိရင္ ကရင္က လူနည္းစု၊ ဗမာက လူမ်ားစု၊ သူတို႔အေနနဲ႔ ကာလၾကာရွည္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္လို႔ မရဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ဗမာနဲ႔ ညႇိရမွာပဲေလ။ အတူတူအုပ္ခ်ဳပ္ဆိုရင္ အေပးအယူမွ်သြားမယ္။ ျဖစ္ႏိုင္တာက ဓနသဟာယ အဖြဲ႕ထဲ ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္တယ္။ ဒါဆို တိုင္းျပည္ က ဆိုရွယ္လစ္မျဖစ္ဘူး ေသခ်ာတယ္။ အခုလို ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းသံုးဆယ္ဒဏ္ကို ခံခ်င္မွခံရမွာေပါ့” လို႔ ဦးေက်ာ္သိန္း လြင္က အတိတ္ကို ျပန္ေျပာခဲ့ပါတယ္။
မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ လြန္ခဲ့ေသာ ၆၅ ႏွစ္က စခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္မီးဟာ အခုတိုင္ မၿငိမ္းေသး၊ ၿငိမ္းသတ္ရန္ ႀကိဳးစား ေနသည္ ဆိုေသာ္ျငားလည္း တေငြ႕ေငြ႕ ေလာင္ေနဆဲလို႔ ဆိုရပါမယ္။

အင္းစိန္တိုက္ပြဲ
-           ၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ တိုက္ပြဲျဖစ္။
-           ယင္းႏွစ္ ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ တိုက္ပြဲၿပီး။
-           အစိုးရတပ္ဘက္မွ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဝင္၊ ေနာင္တြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္) ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္ေဇာ ဦးစီး။
-           ကရင္အမ်ိဳးသား   ကာကြယ္ေရးတပ္ (KNDO) မွ ေစာစံဖိုးသင္၊ ေစာဘဦးႀကီးတို႔ ေခါင္းေဆာင္။
-           ပြဲဦးထြက္တြင္ အမွတ္ (၅) ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းမွ ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္း အပါအဝင္ အရာရွိ အရာခံ အၾကပ္တပ္သား ၈၀ ခန္႔က်ဆံုး၊ ၁၂၀ ခန္႔ ဒဏ္ရာရ။
-           KNDO ဘက္မွလည္း အလားတူအေရအတြက္ခန္႔ ထိခိုက္က်ဆံုးမႈ ရွိ။
-           အင္းစိန္အဝင္ေပါက္ မင္းဓမၼကုန္း၊ ႏြားထိုးကုန္း၊ ေတာင္သူကုန္း၊ ေစာ္ဘြားႀကီးကုန္း၊ ဦးစကၠိန္ေက်ာင္းတိုက္၊ ႀကိဳ႕ကုန္း၊ ဦးေသာ္ ပန္းကန္စက္၊ ေစာဘင္ဆင္ၿခံ၊ ဂ်မားၿခံ၊ အင္းစိန္ က်မ္းစာသင္ေက်ာင္း၊ တိရစၦာန္ ေဆးေက်ာင္း၊ အင္းစိန္မီးရထားစက္ေခါင္း႐ံုတို႔ စစ္ေျမျပင္ျဖစ္ခဲ့။
-           KNDO ထိုးစစ္တႀကိမ္တြင္ သမိုင္းလမ္းဆံုအထိ ေရာက္ခဲ့။
-           KNDO ဘက္က ေစာဘဦးႀကီးနဲ႔ မန္းဂ်ိန္းထြန္းေအာင္တို႔ အိႏၵိယသံ႐ံုးအကူအညီျဖင့္ ဖဆပလ အစိုးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုႏွင့္ ေဆြးေႏြး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ မေအာင္ျမင္။
-           KNDO ဘက္မွ ကူညီမည့္ ကရင္ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္း (၂) သည္ ဝက္ေကာ္တံတားတြင္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (၃) ၏ ေခ်မႈန္းျခင္းခံရ။
-           KNDO ထိုးစစ္မဆင္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အင္းစိန္မွေန၍ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚသို႔ ဆုတ္ခြာ။
(အမွားျပင္ဆင္ခ်က္ – “ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္း (ေအာင္ဆန္းသူရိယ)” အစား “ဗိုလ္မွဴးလွေသာင္း” ဟု အမွားျပင္ဆင္အပ္ပါသည္။)

ဧရာ၀တီ