ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္၊ တန္းတူေရး တင္ျပထားတာကို ဆက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ရွိတယ္

KIO ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္၊ KNU ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုးႏွင့္ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း (ဓာတ္ပံု – Lachid Kachin / Facebook)

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ႏွင့္ အစိုးရ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႔တို႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးၿပီး ပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္ တရပ္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ခဲ့သည္။

 ႏွစ္ဖက္ေတြ႔ဆံုႏိုင္ရန္ တ႐ုတ္အစိုးက ၾကားဝင္ စီစဥ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ပိုင္းက ေရႊလီတြင္ ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္သည္။ ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ကခ်င္ဘက္မွ ဦးေဆာင္တက္ေရာက္သူ တဦးျဖစ္သည့္ အၿမဲတမ္း ဗဟိုေကာ္မတီဝင္၊ KIO ပညာေရးဌာန တာဝန္ခံႏွင့္ KIO ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးဆြမ္လြတ္ဂမ္ကို ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ လဖိုင္က ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထားပါသည္။

ေမး ။     ။ အေစာပုိင္းက “၀” နယ္မွာ ေတြ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာကေန ဘယ္လုိေၾကာင့္ ေရႊလီကို ေရႊ႕သြားတာပါသလဲ။
ေျဖ ။     ။ “၀” မွာ စီစဥ္ထားတာက မျဖစ္ေတာ့ဘူးေလ။ ဘာေၾကာင့္ပ်က္သြားလဲဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔လည္း တိတိက်က်မသိဘူး။ ေရႊလီမွာျဖစ္တာက ျဗဳန္းဒုိင္းျဖစ္လာတာ။ က်ေနာ္တုိ႔ အစီအစဥ္ မရွိေပမဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး႐ုံးက အရာရွိေတြက ဦးေအာင္မင္းတို႔နဲ႔ ေတြ႔ဖုိ႔ေခၚထားၿပီ၊ ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ေရာက္ေနၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္ လာေတြ႔ပါဆုိၿပီး မရမက လာေခၚတာေၾကာင့္ ကမန္းကတန္း သြားလိုက္ရတာ။ တကူးတက လာေျပာတာကို မသြားဘူးဆုိရင္လဲ မေကာင္းတာေၾကာင့္ပါ။ အစည္းအေ၀း အစီအစဥ္ဘာမွ မရွိဘူးတဲ့၊ ေတြ႔႐ုံပဲ၊ အဲလုိေျပာတာ။ ဒါေၾကာင့္ သြားေတြ႔တာျဖစ္တယ္။

ေမး ။     ။ အျပင္သတင္းေတြမွာ စည္းေ၀းပြဲကုိ အရမ္းခ်ီးက်ဴး ေရးသားေနၾကတာ တကယ္ေရာ ေအာင္ျမင္တဲ့ ေတြ႔ဆုံပြဲလုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါသလား။
ေျဖ ။     ။ ေအာင္ျမင္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားဖုိ႔ အစည္းအေ၀းေတြအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တဲ့အဆင့္ ေဆြးေႏြးပဲြလုိ႔ ေခၚလုိ႔ရပါတယ္။ ေအာင္ျမင္တယ္ဆုိလည္း မမွားပါဘူး။

ေမး ။     ။ ေတြ႔ဆုံပြဲေတြၿပီးတုိင္း တုိက္ပြဲအရွိန္ ျမင့္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အခုတေခါက္ ေဆြးေႏြးပြဲကေရာ ဘယ္လုိ ေမွ်ာ္မွန္းထားလဲ။
ေျဖ ။     ။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြပဲ ပါတာကိုး။ အစုိးရဘက္ကဆုိရင္ စစ္တပ္ မပါဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့ရေအာင္လုိ႔ ခါတုိင္းလိုပဲ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္မလာဘူး။ လုိင္ဇာနားမွာေတာ့ အစုိးရတပ္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ အစုိးရေျပာတဲ့ အတုိင္းဆုိရင္ ေရာက္ေနတဲ့ေနရာမွာ ထုိးစစ္ မလုပ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ေျပာတာပဲ။ ေရွ႕ဆက္ ဘယ္လုိျဖစ္မလဲဆုိတာက မေျပာႏုိင္ဘူး။ အခုခိ်န္အထိ အစုိးရ ေၾကညာထားတာက အဲဒီလုိပဲ။ ထုိးစစ္မရွိေတာ့ရင္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေရွ႕ဆက္သြားဖုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ေမး ။     ။ ေရႊလီေတြ႕ဆုံပြဲမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ ပါလာတာ ဘာေတြထူးပါသလဲ။ ေတြ႔ဆုံပြဲကို ပုိအက်ိဳးရွိေစပါသလား။
ေျဖ ။     ။ သူပါလာတာကေတာ့ တ႐ုတ္တုိ႔၊ တပ္ေပါင္းစု KNU (ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံု) တုိ႔၊ UNFC (ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ) အဖြဲ႔၀င္ေတြ ပါမယ္ဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံျခားနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေျပာဖုိ႔ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ပါလာေတာ့ သူနဲ႔ ေဆြးေႏြးလို႔ ရတာေပါ့။ သူပါလာတယ္ဆုိရင္ တပ္ကိစၥအတြက္လည္း တပ္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူပါမွ ပုိၿပီးေတာ့ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ရတာေပါ့။

သူပါလာလုိ႔ အဲဒီကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးလို႔ ရတာေပါ့။ အစုိးရဘက္ကုိ စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့ရေအာင္လို႔ ေဆြးေႏြးထားတာ မျဖစ္တာက မ်ားတယ္။ ေဆြးေႏြးပဲြၿပီးရင္ စစ္ရွိန္က မ်ားလာသလုိလုိ ဘာလုိလုိနဲ႕ အဲလုိေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီလုိကိစၥေတြ ျဖစ္လာတယ္ေလ။ အခုတခါက ဒု ဦးစီးခ်ဳပ္ပါလာေတာ့ ေျပာအားရွိတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ထူးျခားတယ္၊ အက်ိဳးရွိတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။

ေမး ။     ။ KIO ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္က ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ ရွိပါသလဲ။
ေျဖ ။     ။ ဗဟုိေကာ္မတီက ေပးအပ္လုိက္တဲ့ တာ၀န္အတုိင္း၊ ေျပာဖုိ႔ဆုိဖုိ႔ ေဆြေႏြးဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့အတုိင္း ေဆြးေႏြးပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ကုိယ္ေျပာခ်င္တာေျပာ၊ ကုိယ္လုပ္ခ်င္တာလုပ္ ဆုိရင္ အဆင္မေျပဘူး။ ဘယ္အထိ ဆုံးျဖတ္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ ဗဟုိေကာ္မတီက ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။

ေမး ။     ။ ေနာက္တခါ ေတြ႔ဆုံပြဲေတြမွာေရာ တ႐ုတ္က ပါဦးမွာလား။ ဘယ္လုိေနရာက ပါမွာလဲ။
ေျဖ ။     ။ တ႐ုတ္ကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မွာ ပါဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံထားတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ အခန္းက႑မွာ ပါ၀င္ဖို႔ ေျပာထားတယ္။ ဒါပါပဲ။ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္ပါမလဲ ဆုိတာေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး ။     ။ ေနာက္တခါ ေဆြးေႏြးပြဲ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ျပန္စႏုိင္မလဲ။
ေျဖ ။     ။ ေဖေဖာ္၀ါရီလ မကုန္ခင္ ျပန္ေတြ႔မယ္လို႔ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္မွာ ပါတယ္။ အဲဒီအတုိင္းပါပဲ။ ဒီအတုိင္း ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ စီစဥ္ရမွာပဲ။ ေနရာကေတာ့ အတိအက် မေျပာရေသးဘူး။ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ဖုိ႔ အခ်ိန္နီးမွပဲ အရင္လုိ ႏွစ္ဖက္ညွိၿပီး လုပ္သြားမွာပါ။

ေမး ။     ။ KIO က အဓိကေဆြးေႏြးမယ့္ ႏုိင္ငံေရး အေၾကာင္းအရာက ဘာလဲခင္ဗ်။
ေျဖ ။     ။ အရင္က တင္ျပထားတဲ့အတုိင္းပဲ၊ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္၊ တန္းတူေရး တင္ျပထားတာကို ဆက္ေဆြးေႏြးဖုိ႔ရွိတယ္။ တင္ျပထားတာၾကာၿပီ။ စည္းေ၀းလုပ္တုိင္း ဒါကိုပဲေျပာေနတာပါ။ အဓိကလည္း ဒါပါပဲ။ အဓိက ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးတယ္ ဆုိတာ ဒါပါပဲ။

ေမး ။     ။ လတ္တေလာ အေျခအေနကို ေကာင္းတယ္ ေျပာမလား၊ ဆုိးတယ္ ေျပာရမလား။
 ေျဖ ။     ။ လတ္တေလာကေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လာတက္တဲ့ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မူ အဖြ႔ဲ ဒု ဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္း ကုိယ္တုိင္ လာတက္တာမုိ႔ လတ္တေလာကေတာ့ လက္ခံသြားတာေပါ့။ အေျခအေနကေတာ့ ေနာက္ဆုတ္ သြားတာမဟုတ္ဘဲ ေရွ႕ကုိသြားဖို႔ လမ္းစ ေဖာ္ေဆာင္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့။ ေရွ႕ဆက္ဖုိ႔ အလားအလာ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့။     ။

ဧရာ၀တီ